2
کارشناس ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
چکیده
فعالیت حوزه ادراکی مربوط به مبدأ هستی و خداوند از یکسو و خود در رابطه با او از سوی دیگر از چالشهای اساسی روانشناختی برای انسان معنویتخواه است. شکلگیری پندارهها یا تصورات ساختگی در این دو حوزه موجبات پردازش غلط و آشفتهساز روانشناختی را برای فرد فراهم میکند. سنجش روانشناختی باورهای این حوزههای ادراکی در زمینه کمکهای بالینی-معنوی به مراجعان از اهمیت خاصی برخوردار است. تهیه و سنجش شاخصهای اعتبار و روایی و ساختار عاملی پرسشنامه خودپنداره- خداپنداره برای مداخلهها و مطالعههای معنوی هدف اصلی این پژوهش بوده است. برای این منظور، معیارهای مربوط به "خودپنداره – خداپنداره" بر اساس متون دینی و سپس مشاهدات بالینی تنظیم و برای سنجش آن، ابزار عینی تدارک دیده شد. پس از مطالعات اولیه و تهیه روایی لازم از نظر متخصصان بالینی با روش کیفی گروه متمرکز و حذف گزارههای تأیید نشده، پرسشنامهای با 6 سؤال برای مؤلفههای جمعیت شناختی، و 40 سؤال برای سنجش خودپنداره- خداپنداره طراحی شد و برای مطالعه اعتبار با یک گروه کوچک 30 نفره با روش آزمون-آزمون مجدد و جامعه آماری برای تحلیل عاملی دانشجویان مقطع لیسانس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب بود و نمونه بر روی تعداد 628 دانشجو اجرا گردید. نمونه ها با استفاده از روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. یافتهها در روشهای کیفی و تهیه روایی محتوی روایی مطلوبی در CVI > 0/79 و CVR > 0/62 نشان داد، داده های آزمون آزمون مجدد اعتبار زیر مقیاس خداپنداره را 0/806 و خودپنداره را 0/582 نشان داد. آلفای کرونباخ یا همسانی درونی آزمون 0/815 به دست آمد که بیانگر اعتبار مطلوبی است. تحلیل عاملی با روش مولفههای اصلی 4 عامل در پاسخ شرکت کنندگان شناسایی نمود. که شامل 7 سوال خودپنداره، 8 سوال خودپنداشت(خوداقعی)، 14 سوال خداپنداره و 11 سوال خداپنداشت(مفهوم واقعی خدا) بود. بنابراین یافتههای نهایی چهار زیر مقیاس اصلی به دست آمد که هم تصورات کاذب از خداوند و خود و همچنین مفاهیم واقعی خداوند و خود را مورد سنجش قرار میدهد. در نتیجه از این آزمون میتوان برای سنجش مؤلفههای معنوی و مذهبی فرد در حوزه مبدأ ادراک شده و خود ادارک شده و نیز نظارت بر تغییرات فرد از تصورات ساختگی از خود و خدا به مفاهیم واقعیتر به ویژه در درمانهای معنوی استفاده کرد.
جان بزرگی, مسعود, & سرآبادانی تفرشی, آسا. (1399). اعتبار و روایی و ساختار عاملی پرسشنامه خودپنداره- خدا پنداره برای مداخلههای معنوی. روان سنجی, 9(33), 45-63.
MLA
مسعود جان بزرگی; آسا سرآبادانی تفرشی. "اعتبار و روایی و ساختار عاملی پرسشنامه خودپنداره- خدا پنداره برای مداخلههای معنوی". روان سنجی, 9, 33, 1399, 45-63.
HARVARD
جان بزرگی, مسعود, سرآبادانی تفرشی, آسا. (1399). 'اعتبار و روایی و ساختار عاملی پرسشنامه خودپنداره- خدا پنداره برای مداخلههای معنوی', روان سنجی, 9(33), pp. 45-63.
VANCOUVER
جان بزرگی, مسعود, سرآبادانی تفرشی, آسا. اعتبار و روایی و ساختار عاملی پرسشنامه خودپنداره- خدا پنداره برای مداخلههای معنوی. روان سنجی, 1399; 9(33): 45-63.